26.01.2024
Autor: Małgorzata Lis
Kirgistan – informacje o kraju
Powierzchnia Kirgistanu wynosi ok. 200 tys. km2, jednak – gdyby wszystkie jego szczyty górskie i wyżyny sprasować, byłby zapewne większy niż Francja i Hiszpania razem wzięte. Ponad 93% powierzchni kraju zajmują góry z lodowcami, jeziorami i strumykami, stanowiące barierę pomiędzy Azją Środkową a Chinami.
KIRGISTAN
(Republika Kirgiska)
Stolica: Biszkek
Waluta: som (KGS);
Języki urzędowe: kirgiski, rosyjski
Inne języki: uzbecki (na południu kraju)
WIZA, PRZEPISY WJAZDOWE
Z dniem 27 lipca 2012 roku zniesiono do 31 grudnia 2020 roku obowiązek posiadania wiz dla obywateli polskich, dla wszystkich typów paszportów, na czas pobytu do 60 dni.
PRZEPISY CELNE
Nie ma ograniczeń we wwozie i wywozie pieniędzy. Jednak w celu uniknięcia kłopotów tak przy wjeździe jak i wyjeździe lepiej jest zadeklarować większe sumy pieniędzy. W tym przypadku posiadane środki płatnicze należy wpisać do deklaracji celnej, wypełniając ją w 2 egzemplarzach, z których jeden (z podpisem i pieczątką celnika) należy zachować dla siebie. Jeżeli przy wyjeździe kwota środków wywożonych przewyższa kwotę środków wwożonych, należy przedstawić dokumenty potwierdzające legalność ich pochodzenia (np. potwierdzenia zakupu waluty w punktach wymiany lub banku bądź dokumenty świadczące o wypłacie środków z konta walutowego). W praktyce przy wjeździe do Kirgistanu uzyskanie druku deklaracji celnej na przejściu granicznym (poza lotniskiem Manas koło Biszkeku) może być trudne lub nawet niemożliwe.
Przepisy celne nie mają charakteru szczególnie restrykcyjnego i nie odbiegają od powszechnie przyjętych standardów. Należy jednak zachować daleko idącą ostrożność i umiar w tym, co się przewozi, ze względu na powszechną korupcję wśród urzędników.
MELDUNEK
Obywatele polscy przebywający w Kirgistanie dłużej niż 60 dni są zobowiązani do dopełnienia formalności meldunkowych we właściwym ze względu na miejsce pobytu oddziale OViR (rejonowy wydział MSW).
UBEZPIECZENIE
Nie jest obowiązkowe. Ponieważ koszty leczenia mogą okazać się wysokie, wskazane jest wykupienie ubezpieczenia na wypadek nieprzewidzianych zdarzeń losowych. Obowiązuje ubezpieczenie komunikacyjne OC. Polisy polskich towarzystw ubezpieczeniowych są honorowane. Niektóre polskie firmy mają w Kirgistanie partnerów ubezpieczeniowych.
SZCZEPIENIA, SŁUŻBA ZDROWIA
Nie ma obowiązku przedstawienia świadectwa szczepień, niemniej cudzoziemcy przybywający do Kirgistanu mogą być zapytani o zaświadczenie (najlepiej w języku rosyjskim, w ostateczności w angielskim) potwierdzające, że nie są nosicielami wirusa HIV. Głównym zagrożeniem są wszelkiego typu infekcje pokarmowe, w tym cholera i żółtaczka, oraz pasożyty. Wskazane jest zaszczepienie się przed przyjazdem przeciw żółtaczce pokarmowej typu A i wszczepiennej typu B. Zaleca się dokładne mycie zakupionych produktów i picie wyłącznie przegotowanej lub butelkowanej wody. Na bazarach należy unikać kupowania żywności gotowej do spożycia. Na południu Kirgistanu występuje zagrożenie malarią. Odnotowuje się również dużą liczbę przypadków zachorowań na gruźlicę, choroby weneryczne, a także zarażenia wirusem HIV.
Służba zdrowia w Kirgistanie jest na niskim poziomie, warunki w placówkach medycznych nie są najlepsze. Brakuje podstawowych lekarstw i sprzętu medycznego. Dlatego w nagłych wypadkach, nawet w przypadku zagrożenia zdrowia lub życia, uzyskanie odpowiedniej pomocy medycznej może okazać się niemożliwe. W większych miastach można znaleźć przychodnie o akceptowalnym standardzie i apteki, w których można kupić większość podstawowych leków. Niezbędne medykamenty lepiej jednak przywieźć ze sobą. Znacznie gorzej wygląda sytuacja na prowincji. Opieka medyczna jest płatna. Ceny usług medycznych nie są nadmiernie wysokie, jednak przy braku ustalonego cennika, może okazać się, iż od cudzoziemca pobierane są opłaty na poziomie znacznie wyższym, niż od obywateli Kirgistanu.
PODRÓŻOWANIE PO KRAJU
Ograniczenia w swobodnym podróżowaniu po kraju dotyczą strefy przygranicznej, gdzie wymagana jest specjalna przepustka. W jej uzyskaniu pośredniczą firmy turystyczne organizujące pobyt. Aby podróżować po Kirgistanu samochodem, trzeba się legitymować międzynarodowym prawem jazdy. Natężenie ruchu drogowego (poza Biszkekiem) nie jest duże, a komunikacja wewnętrzna słabo rozwinięta. Bardzo poważnym zagrożeniem jest nagminne łamanie przepisów ruchu drogowego zarówno przez kierowców, jak i przez pieszych. Podróżując samochodem należy zachowywać wzmożoną ostrożność, ponieważ kierowcy sporadycznie używają kierunkowskazów, wyprzedzają w miejscach niedozwolonych, jeżdżą z nadmierną prędkością, nocą bez włączonych świateł. W praktyce samochód ma zawsze pierwszeństwo przed pieszym, dlatego podczas przechodzenia przez jezdnię należy zachować wyjątkową ostrożność. Ze względu na trudne warunki klimatyczne, rozległe bezludne przestrzenie i wysokogórski charakter kraju odradza się podróżowanie po Kirgistanie zimą. Drogi zwykle są nieodśnieżone, a w górach oblodzone. Infrastruktura turystyczna, poza północnym wybrzeżem jeziora Issyk-Kul, jest słabo rozwinięta. Miejscowa ludność jest ciekawa przybyszów, na ogół życzliwa i przyjazna; w turystach upatruje dodatkowego źródła dochodów.
BEZPIECZEŃSTWO
Generalnie zagrożenie przestępczością nie jest dużo większe niż w Polsce. Jednak w ostatnim czasie sytuacja uległa pogorszeniu w następstwie pogłębiającego się kryzysu. Zdarzają się przypadki pobicia cudzoziemców czy napady z bronią w ręku. Trzeba uważać na złodziei kieszonkowych. Bezwzględnie należy odmawiać przewożenia przez granicę jakichkolwiek przesyłek, ponieważ jest to jedna z form przemytu narkotyków. Realnym zagrożeniem są silne trzęsienia ziemi.
Dla osób uprawiających turystykę wysokogórską groźne są lawiny śnieżne, a w okresie wiosenno-letnim – błotne W tym okresie część łańcucha górskiego Tien-Shan jest zamknięta dla turystów. Znajdujący się na pograniczu Kazachstanu, Kirgistanu i Chin szczyt Khan Tengri, o wysokości 7010 m., w ostatnim czasie szczególnie przyciąga amatorów wspinaczki wysokogórskiej z całego Świata, w tym liczne wyprawy z Polski. Ekspedycje podejmujące wspinaczkę nie zawsze są profesjonalnie przygotowane, a ich członkowie nie dysponują często odpowiednim doświadczeniem, aby podejmować tego rodzaju wyzwania. Dlatego, w ostatnim czasie wydarzyło się relatywnie dużo wypadków z udziałem Polaków. Niestety, niektóre z nich zakończyły się śmiercią wspinaczy. Większość z nich niestety spowodowana była nadmierną beztroską, połączoną z brakiem doświadczenia. Dlatego przed podjęciem decyzji o wyprawie na ten, lub jeden z sąsiednich szczytów pasma Tien-Shan należy bezwzględnie pamiętać, że wspinaczka powyżej 6 tys. metrów wymaga wysokich umiejętności i dlatego nie powinni podejmować tego ryzyka amatorzy, dopiero zdobywający doświadczenie wysokogórskie. Warunki panujące na tak znacznych wysokościach nie występują w Polsce i dlatego trudno się do takiej wyprawy właściwie przygotować. Planując wyprawę należy pamiętać, że w Kirgistanu nie istnieją służby ratunkowe przygotowane do podejmowania akcji ratowniczych w górach. Wobec tego, w przypadku nieszczęśliwego wypadku na stoku, praktycznie nie można liczyć na pomoc inną, niż udzieloną przez kolegów lub innych alpinistów znajdujących się w danej chwili na stoku. Dlatego należy bezwzględnie przestrzegać wskazówek doświadczonych przewodników. Niezmiernie ważne jest posiadanie odpowiedniego ubezpieczenia, ponieważ praktyka wykazuje, iż polscy alpiniści zwykle nie posiadają odpowiednich polis ubezpieczeniowych, co przy bardzo wysokich kosztach transportu ofiar wypadków ze stoku ma ogromne znaczenie. Z powyższych powodów osoby udające się w góry proszone są o wcześniejsze powiadomienie polskiej placówki dyplomatycznej o swoich zamiarach oraz o bieżące informowanie bliskich i znajomych o aktualnym miejscu pobytu i planowanych wyprawach. Z tych samych powodów obywatele polscy winni mieć przy sobie kartkę z adresem i telefonem, zarówno do rodziny, jak i polskiej placówki dyplomatycznej (najlepiej w języku rosyjskim).
RELIGIA, OBYCZAJE
W Kirgistanie nie ma szczególnych norm zwyczajowych, których naruszenie mogłoby prowadzić do sytuacji konfliktowych. Należy jednak pamiętać, iż powszechną religią w Kirgistanie, szczególnie na południu kraju jest islam.
ŚWIĘTA
Dniami wolnymi od pracy są: 1 stycznia, 7 stycznia – prawosławne Boże Narodzenie, 8 marca – Dzień Kobiet, 22 marca – Novruz (tradycyjny Nowy Rok), 1 maja, 5 maja – Dzień Konstytucji, 9 maja – Dzień Zwycięstwa, 31 sierpnia – Dzień Niepodległości, 7 listopada.
PRZYDATNE INFORMACJE:
Zaopatrzenie się w podstawowe produkty spożywcze i środki czystości w miastach nie stanowi problemu. Nie ma też większych problemów z wymianą pieniędzy; można je bezpiecznie wymieniać w kantorach.
Urzędy są czynne od 8.00 do 17.00 z przerwą obiadową trwającą zwykle od 12.00 do 13.00.
Czas: + 4 godziny w stosunku do czasu warszawskiego.
Dodatkowe informacje o Kirgistanie można znaleźć na stronach internetowych: www.mfa.kg; www.president.kg; www.kabar.kg.