DOLNY ŚLĄSK – część wschodnia –  Kotlina Kłodzka, Góry Stołowe, Ślęża*

 

*Jest to wyjazd klubowy, czyli wyprawa do miejsca, gdzie udajemy się z grupą po raz pierwszy, chociaż większość z odwiedzanych miejsc znamy bardzo dobrze. Może się jednak zdarzyć, że również pilot odwiedza niektóre miejsca imprezy pierwszy raz. Wyjazdy „klubowe” zawsze wiążą się z większą spontanicznością i przygodą, a niekiedy z koniecznością zmian w programie.

 

1 DZIEŃ: Żórawina, Ślęża, Ząbkowice Śląskie, Stolec i Kamieniec Ząbkowicki, Złoty Stok, Lądek-Zdrój
Spotkanie w centrum Warszawy o 6:45 rano. Wyjazd na Śląsk.

ŻÓRAWINA

Ufortyfikowany kościół obronny z XIII wieku, to jedna z najpiękniejszych świątyń Dolnego Śląska. W XVII wieku kościół przeżył renowację, nad która pracowali najlepsi śląscy architekci i artyści. Powstały tu wspaniałe malowidła ścienne, obrazy i rzeźby. Kościół ma również najbardziej zaawansowany system obronny ze wszystkich świątyń śląskich, m.in. grube mury, małe okna, półbastion i fosę.

ŚLĘŻA – ŚWIĘTA GÓRA

Pielgrzymujemy na szczyt świętej góry Ślęży (718 m n.p.m.) – miejsca kultu religii przedchrześcijańskich. Wyruszamy z przełęczy Tupadła. Przed wejściem na szczyt zobaczymy wał kultowy, usypany z kamieni 2,5 tysiąca lat temu, który otaczał cały święty obszar. Zobaczymy też kultową rzeźbę niedźwiedzia. Wejdziemy na wieżę widokową, skąd rozciągają się widoki od Wzgórz Trzebnickich aż po Śnieżkę. Następnie stromym zejściem dotrzemy do gołoborza zbudowanego z magmowej skały (tzw. gabry). Po drodze miniemy skałę z wyrytym prehistorycznym krzyżem, prawdopodobnie symbolem słońca.

ZĄBKOWICE ŚLĄSKIE

XIV-wieczna krzywa wieża w Ząbkowicach jest prawdopodobnie pozostałością niedokończonych murów obronnych. Dawna baszta, potem wieża kościelna pod koniec XVI wieku odchyliła się o 1,6 metra. Obecnie odchylenie od pionu ma 2,12 m. Ze szczytu 34-metrowej wieży rozciąga się widok na miasto i okolicę. Po krótkim spacerze po rynku zajrzymy również do ruin zamku z XVI wieku.

STOLEC i KAMIENIEC ZĄBKOWICKI

W drodze do Złotego Stoku zatrzymamy się w Stolcu, żeby zobaczyć ruiny barokowego pałacu z XVII wieku oraz wczesnogotycki kościół z XIII wieku. Kolejny przystankiem będzie Kamieniec Ząbkowicki, gdzie zatrzymamy się na krótki spacer koło neogotyckiego pałacu z XIX wieku.

ZŁOTY STOK – KOPALNIA ZŁOTA

Od 700 lat z miejscowych złóż pozyskano 16 ton czystego złota. Kopalnia złota była tu jednak znacznie wcześniej, bo już w X wieku. Odwiedzimy Muzeum Kopalni Złota (wstęp ok. 30 zł), gdzie zobaczymy „Sztolnię Gertruda”, „Chodnik Śmierci” oraz jedyny w Polsce podziemny wodospad w „Sztolni Czarnej”. Na koniec czeka nas wyjazd na powierzchnię podziemnym tramwajem. Nowością, którą oferuje muzeum, jest zwiedzanie „Sztolni Ochrowej”, uważanej za najpiękniejszą na Śląsku (ok. 15 zł). Sztolnia była przez setki lat zatopiona i zapomniana. Owiana wieloma legendami, odsłoniła swoje długo skrywane tajemnice w 2017 roku. W środku korytarza o czerwonym kolorze możemy zobaczyć szatę naciekową, źródło wody arsenowo-żelazowej oraz stare wyposażenie kopalni.

LĄDEK ZDRÓJ

Spacer po uzdrowisku. Jeżeli się uda, zwiedzimy słynny Zakład przyrodoleczniczy „Wojciech” z 1680 roku, gdzie znajduje się m.in. turecki basen wykładany kolorowymi marmurami.
Nocleg w okolicy.

 

2 DZIEŃ: Jaskinia Niedźwiedzia, wodospad Wilczki, Międzygórze, Bystrzyca Kłodzka, Autostrada Sudecka, Wambierzyce, Kłodzko

JASKINIA NIEDŹWIEDZIA

Największa w Sudetach jaskinia została przypadkowo odkryta w roku 1966 roku, a swoją nazwę wzięła od licznych znalezionych tu kości niedźwiedzi jaskiniowych. Trzy piętra jaskini mają łączną długość 2,5 kilometra. Zwiedzamy piętro środkowe jaskini, z licznymi stalaktytami i formami naciekowymi (wstęp ok. 30 zł).

WODOSPAD WILCZKI i MIĘDZYGÓRZE

Wodospad Wilczki, dawniej nazywany również Wodogrzmoty Żeromskiego, znajduje się na rzece Wilczka w masywie Śnieżnika. Wysokość wodospadu wynosi 22 metry. Jest to drugi co do wielkości wodospad w polskich Sudetach, po wodospadzie Kamieńczyka. Spacer po rezerwacie. W Międzygórzu zobaczymy przepiękne domy i hotele w stylu szwajcarskim m.in. Willę Trebla i budynek sanatorium „Gigant”.

BYSTRZYCA KŁODZKA

Spacer po mieście, podczas którego będziemy oglądać niespotykaną w Polsce panoramę miejską. Od strony Nysy Kłodzkiej, można obserwować niezmieniający się przez wieki widok piętrzących się amfiteatralnie domów, przypominający miasta południowej Europy. Wejdziemy również na Basztę Kłodzką.

AUTOSTRADA SUDECKA – GÓRY BYSTRZYCKIE i ORLICKIE

Autostrada Sudecka należy do najwyżej położonych szos asfaltowych w Polsce. Można z niej podziwiać widoki na Kotlinę Kłodzką, Masyw Śnieżnika i Dolinę Orlicy. Najpierw jedziemy przez Góry Bystrzyckie, zatrzymując się na punktach widokowych m.in. na przełęczy nad Porębą. Znajdują się tu pozostałości schronów bojowych zbudowanych przez Niemców. Wejdziemy spacerkiem na górę Jedlnik z punktem widokowym. Następnie wjedziemy na część trasy zwaną Drogą Orlicką, której najwyższym punktem jest Zieleniec (925 m n.p.m.).

WAMBIERZYCE – SANKTUARIUM

Już w XIII wieku Wambierzyce były miejscem cudów i objawień. Na początku XVIII wieku wybudowano tu kościół, który przetrwał do dnia dzisiejszego w prawie nie zmienionej formie. W środku znajdują się pozostałości starego kościoła z XIII wieku. Wambierzyce nazywane są Śląską Jerozolimą ze względu na jedną z najstarszych i największych kalwarii w Europie. Przez wieki Wambierzyce były miejscem kultu maryjnego. Zobaczymy m.in. otoczoną kultem brodatą świętą na krzyżu oraz ruchomą szopkę – jedną z najsławniejszych w Polsce.

KŁODZKO

Górująca nad miastem olbrzymia twierdza to siedlisko duchów, diabłów i czarownic. Krąży na jej temat wiele legend. W tej olbrzymiej budowli z XVIII wieku znajduje się labirynt korytarzy podziemnych, który stanowi jedną z największych atrakcji Kłodzka. W Kłodzku zobaczymy również most św. Jana przypominający Most Karola z Pragi, ale od niego starszy. Most zdobi sześć figur wotywnych, ufundowanych przez miejscową szlachtę.
Nocleg w okolicy.

 

3 DZIEŃ: Kudowa Zdrój, Góry Stołowe – Błędne Skały i Szczeliniec, Darnków, Duszniki Zdrój

KUDOWA ZDRÓJ

Odwiedzimy Muzeum Kultury Ludowej Pogórza Sudeckiego. W muzeum zobaczymy murowaną kuźnię, dzwonnicę sygnalizacyjną, sudeckie chałupy, zajazd i inne drewniane zabytki ze wsi sudeckich sprzed 1946 roku. Zwiedzimy również słynną kaplicę czaszek w dzielnicy Czermna, którą w XVIII wieku wybudował miejscowy proboszcz. Składa się ona z około 24 tysięcy czaszek, ofiar wojen i epidemii, zebranych z okolicznych pól.

GÓRY STOŁOWE – BŁĘDNE SKAŁY

Góry stołowe to jedyne w Polsce góry o budowie płytowej. Procesy tektoniczne doprowadziły do wypiętrzenia i wyrzeźbienia warstw spękanych piaskowców. Powstały prawdziwe skalne miasta, labirynty i mnóstwo skał o różnych fantazyjnych kształtach, takich jak grzyby, kolumny czy skały przypominające ludzkie i zwierzęce sylwetki. Powędrujemy po ciasnym labiryncie Błędnych Skał.

GÓRY STOŁOWE – SZCZELINIEC

To najwyższy szczyt Gór Stołowych, a zarazem kolejny skalny labirynt pełen skalnych rozpadlin, nawet kilkudziesięciometrowej głębokości. Jest to również jedno z najbardziej atrakcyjnych widokowo miejsc w Sudetach. Na szczyt prowadzi 600 stopni wykutych w skale.

DARNKÓW – ŚWIĄTYNIA BUDDYJSKA I STUPA

Jeżeli droga pozwoli dojedziemy do Gompy Drophan Ling w Darnkowie. To główny budynek znajdującego się tutaj ośrodka buddyzmu tybetańskiego tradycji ningmapa. Świątynia została ozdobiona tradycyjnymi malowidłami buddyjskimi przez malarzy z Bhutanu. Jest jedynym tego rodzaju obiektem w Polsce i jednym z niewielu w Europie. Możemy poczuć się tu jak w Tybecie lub Bhutanie.

DUSZNIKI ZDRÓJ

Wieczorny przystanek na spacer po Dusznikach, gdzie zobaczymy młyn papierniczy, który został wzniesiony w obecnej postaci w 1605 roku. Jego mieszkańcy – rodzina Keczmerów, już od 1562 roku zajmowała się produkcją papieru. Jest to jedyny tego typu obiekt w Polsce. Odwiedzimy muzeum znajdujące się w środku, gdzie zobaczymy m.in. drewniane prasy, formy i wagi papiernicze oraz materiały do pisania. Przespacerujemy się również po parku zdrojowym.
Nocleg w okolicy.

 

4 DZIEŃ: Stary Wielisław, pałace i zamki (Ścinawka Górna, Bożków, Trzebieszowice, Żelazno), Srebrna Góra, Muchołapka, Osówka

STARY WIELISŁAW – KOŚCIÓŁ OBRONNY

Świetnie zachowany kościół obronny w Starym Wielisławiu, pochodzący z XIX wieku, wygląda jak kościoły saskie z Siedmiogrodu. Kościół otoczono wysokim murem obronnym z otworami strzelniczymi. Mur obronny wzmacniają małe baszty. Z wieżą bramną sąsiaduje spichlerz, gdzie trzymano zapasy na przypadek oblężenia.

PAŁACE I ZAMKI

– Ścinawka Górna – Pałac Sarny i dwór – zobaczymy renesansowy dwór hrabiów von Gotzen, powoli obracający się w ruinę i barokowy Pałac Sarny, który zachował wiele elementów z dawnego barokowego wystroju
– Bożków – malowniczy pałac z widocznymi już z daleka wieżyczkami, przypomina bajkowy zamek z klocków, należał on do hrabiów von Magnisów – jednego z najpotężniejszych rodów śląskich, niegdyś pałac był najzasobniejszy w dzieła sztuki na całym Śląsku, jego wnętrza nadal wprawiają w podziw
– Trzebieszowice – renesansowy dwór z wewnętrznym dziedzińcem z XVI wieku należał do rodu von Reichenbach, jego najstarsza część wznosi się na skale, dzisiaj działa tu hotel „Zamek na skale”
– Żelazno – znajduje się tu pałac, przypominający zamek, z wieżą obronną z XVIII wieku, wybudowany przez Franza Hoffmanna, stąd nazwa „pałac Hoffmanna”, obecnie mieści się tu dom wczasowy, w Żelaźnie zobaczymy też kościół obronny z XIV wieku oraz wieżę mieszkalną wzniesioną w stylu gotyckim.
*Z uwagi na ograniczoną ilość czasu, zwiedzimy tylko najciekawsze i najlepiej zachowane wnętrza dwóch pałaców: w Bożkowie i Pałacu Sarny w Ścinawce Górnej. Pozostałe zabytki zobaczymy z zewnątrz.

SREBRNA GÓRA

Twierdza w Srebrnej Górze została wybudowana przez Prusaków w XVIII wieku i uchodziła za niezdobytą. Jest to jedna z największych twierdz obronnych w Europie (wstęp ok. 25 zł). Trzon twierdzy stanowią cztery bastiony zwane dożonem, uzupełnione kilkoma fortami w okolicy. Wejdziemy na mury obronne, skąd rozciąga się wspaniały widok. Zobaczymy forteczne wnętrza i militaria.

OSÓWKA – PODZIEMNE MIASTO

Sztolnie nazistowskiego projektu „Riese” z czasów II wojny światowej, tworzą olbrzymie podziemne miasta. Osówka to tylko jeden z podziemnych kompleksów znajdujących się w tym rejonie, który uchodzi za najlepiej wykończony. Prace rozpoczęto tutaj w połowie 1943 roku. Doprowadziły one do powstania ogromnego systemu betonowych korytarzy, umocnień i hal. Cel prac był utrzymywany w tajemnicy. Zdaniem niektórych miała to być tajna kwatera Adolfa Hitlera. Inni twierdzą, że budowano tu hale dla podziemnych fabryk zbrojeniowych, do produkcji tajnej broni. W podziemiach Osówki znajdują się m.in. trzy sztolnie, z których najdłuższa ma około 450 metrów. Jedna z nich posiada tamy z cegły, które utrzymują wodę w tunelu. Całkowita długość tuneli to 1700 metrów. Razem z przewodnikiem będziemy zwiedzać podziemia.

Późnym wieczorem powrót do Warszawy.